Waterstof is een van de belangrijkste groene energiesystemen van de toekomst. Ook in Nederland gaat waterstof een centrale rol spelen in het behalen van de klimaatdoelstellingen in 2030 en 2050. Het grootste waterstofgebied van Nederland bevindt zich in de provincie Groningen, dat inmiddels de naam Hydrogen Valley heeft gekregen. Groningen heeft hierdoor een unieke positie als pioniersgebied voor de ontwikkeling en het gebruik van nieuwe waterstoftechnologie. Perfect dus voor Nieuwe Doeners in onze provincie. Meer weten over waterstof in Groningen, de voordelen van waterstof, interessant projecten en kansen voor (MKB-)ondernemers met groene ambities? Lees dan vooral verder!
Waarom waterstof?
Waterstof is zeer geschikt als energiedrager en kan bovendien op een groene manier gemaakt en gebruikt worden. Het kan ontzettend veel energie bevatten, meer dan welke andere stof, en wordt daarom ook gebruikt als raketbrandstof. Wanneer waterstof verbrandt, komt er enkel water vrij, en dus geen broeikasgassen, zoals CO2. En om het te maken heb je in principe alleen water en elektriciteit nodig. Door hiervoor dus elektriciteit uit hernieuwbare bronnen, zoals zonnepanelen en windmolens, te gebruiken, krijg je een superkrachtige groene brandstof. Een brandstof die een centrale rol kan spelen in een wereld zonder fossiele brandstoffen, omdat elektriciteit alleen zo z’n beperkingen heeft.
Krachtige brandstof
Met name in de zware industrie is het niet eenvoudig om vervuilende productieprocessen te vergroenen met enkel elektriciteit. Denk aan de productie van staal of aan die van cement. Hiervoor zijn namelijk zeer hoge temperaturen nodig, die alleen bereikt kunnen worden als je in korte tijd grote hoeveelheden energie kunt toevoegen. Met alleen elektriciteit is dit praktisch onmogelijk. Door elektriciteit om te zetten in vloeibare waterstof, en die vervolgens als brandstof te gebruiken, kun je die hoge temperaturen wel halen. Waterstof is dus cruciaal om ook de zware industrie te kunnen verduurzamen.
Opslag van energie
Een ander ongemak van elektriciteit is dat je het niet zo eenvoudig kan opslaan, terwijl dat wel nodig is om ervoor te zorgen dat er constant energie is. Ook hier kan waterstof een belangrijke rol spelen. Door waterstof te maken, zet je als het ware de energie uit elektriciteit om in waterstof. En die waterstof, die kan je gewoon in een tank doen. Klaar om te gebruiken wanneer het nodig is, bijvoorbeeld als de wind niet waait of de zon niet schijnt.
Waterstof in Groningen
Waterstof is in veel opzichten vergelijkbaar met aardgas. Zo is het een brandstof, en is het bij kamertemperatuur en onder normale druk gasvormig. Daardoor zijn bestaande aardgasinstallaties met enkele aanpassingen ook geschikt voor het transport en de opslag van waterstof. Ook is de kennis die nodig is om energiestromen van waterstof te beheren, is grotendeels gelijk aan die nodig is bij aardgas.
Niet verwonderlijk dus dat met uitkwam bij Groningen als meest geschikt gebied voor de ontwikkeling van waterstof. Met ongeveer 12.000 kilometer aan gasleidingen, duizenden specialisten op het gebied van energie en grote plannen voor extra wind- en zonneparken, is in onze provincie alles aanwezig om van waterstof een succes te maken. Mede daarom heeft Groningen van de EU het de aanduiding Hydrogen Valley gekregen, en worden de komende jaren miljarden euro’s vrijgemaakt voor uiteenlopende projecten.
Hydrogen Valley Groningen
Om waterstof in Groningen tot een succes te maken, zijn er diverse grootschalige projecten opgestart. Dit zijn samenwerkingen tussen grote partijen, zoals Groningen Seaports, RWE, Equinor, Shell, Gasunie, Groningen University, de provincie en de gemeente. Zij werken samen in projecten met namen als NortH2 en HEAVENN, waarbij de gehele waterstofketen ontwikkeld wordt tot een energiesysteem waar we in de toekomst allemaal gebruik van kunnen maken. Met name op het gebied van productie, transport, opslag en distributie is er namelijk nog een hoop werk aan de winkel.
Bekende waterstofprojecten die nu lopen zijn bijvoorbeeld de bouw van een windmolenpark op zee, een elektrolysecentrale in Eemshaven en HyStock, waarbij waterstof in zoutcavernes wordt opgeslagen. Ook wordt er al volop geëxperimenteerd met waterstof als brandstof voor treinen, en veel bussen en veegwagens rijden er al op!
Waterstof biedt ook groene kansen voor het mkb en de agrarische sector
Als middelgrote of kleine onderneming is het realiseren van een elektrolysecentrale wellicht niet haalbaar. Ook heb je waarschijnlijk niet toevallig een ongebruikte zoutcaverne onder je bedrijventerrein liggen. Toch wil dat niet zeggen dat je als mkb’er niet kan meedoen met de waterstofrevolutie. Voor alle ondernemers biedt deze nieuwe technologie kansen. Denk bijvoorbeeld aan het overschakelen op waterstof als brandstof voor productieprocessen of transportmiddelen.
Ook voor agrariërs biedt waterstof kansen, met name als je al bezig bent met het opwekken van groene energie. Met een HyGear installatie is het bijvoorbeeld mogelijk om op kleine schaal duurzaam opgewekte elektriciteit om te zetten in waterstof. Deze waterstof kan worden opgeslagen en vervolgens dienen als energiebron voor uiteenlopende bedrijfsprocessen, van verwarming tot brandstof voor voertuigen.
Fonds Nieuwe Doen steunt ondernemers in Groningen met het waarmaken van hun groene ambities, door middel van bedrijfsleningen met interessante voorwaarden. Heb jij een goed idee om mee te doen met waterstof in Groningen? Kijk dan eens hier voor meer informatie.
